สถานการณ์ที่ดินรัฐ

ประเทศไทยมีพื้นที่ประมาณ 320.7 ล้านไร่ จากข้อมูลการใช้ที่ดินของกรมพัฒนาที่ดิน ปี พ.ศ. 2553/2556 พบว่าพื้นที่เกษตรกรรมมี 174.31 ล้านไร่ คิดเป็นร้อยละ 54.36 ของพื้นที่ประเทศ รองลงมาคือ พื้นที่ป่าไม้ 19.26 ล้านไร่ คิดเป็นร้อยละ 34.06 ของพื้นที่ประเทศ พื้นที่ชุมชนและสิ่งปลูกสร้าง 16.52 ล้านไร่ คิดเป็นร้อยละ 5.15 ของพื้นที่ประเทศ และพื้นที่เบ็ดเตล็ด 11.62 ล้านไร่ คิดเป็นร้อยละ 3.63 ของพื้นที่ประเทศ ทั้งนี้ จะสามารถจำแนกที่ดินของประเทศออกเป็น 2 ประเภทหลัก ๆ คือ ที่ดินของเอกชน และที่ดินของรัฐ

จากข้อมูล “รายงานการปฏิรูปที่ดินและการจัดการที่ดิน” ที่จัดทำโดยคณะกรรมาธิการปฏิรูปทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โดยได้รับความเห็นชอบของสภาปฏิรูปแห่งชาติ เมื่อวันที่ 3 สิงหาคม 2558 และได้นำส่งคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 19 สิงหาคม 2558 พบว่า

1. ร้อยละ 42 ของพื้นที่ประเทศหรือ 135 ล้านไร่เป็นพื้นที่ป่าตามกฏหมาย (ได้แก่ พื้นที่ป่าเศรษฐกิจที่เป็นป่าสงวนแห่งชาติ อุทยานแห่งชาติ วนอุทยาน เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า เขตห้ามล่าสัตว์ป่า)

2. ร้อยละ 40 ของพื้นที่ประเทศหรือ 127 ล้านไร่เป็นที่ดินที่มีเอกสารสิทธิ์

3. ร้อยละ 10.7 ของพื้นที่ประเทศหรือ 33.7 ล้านไร่เป็นที่ดินเขตปฏิรูปที่ดิน (ส.ป.ก. 4-01)

4. ร้อยละ 5 ของพื้นที่ประเทศหรือ 17.2 ล้านไร่เป็นพื้นที่อื่น ๆ ที่ไม่ได้จำแนก

5. ร้อยละ 2.5 ของพื้นที่ประเทศหรือ 8.1 ล้านไร่เป็นพื้นที่ดินราชพัสดุ